Não bộ của con người là một tổ chức phức tạp, tinh vi nhất của hệ thần kinh. Thông qua các giác quan như mắt, tai, da, bộ não tiếp thu các thông tin về thị giác, thính giác, xúc giác... để từ đó nhận thức ra đối tượng, xử lý và giai đáp thông tin qua các hình thức vận động.
Sự phát triển của não
Ngay từ ngày thứ 18 của phôi đã có mầm mống của não, khi phôi được 3 tháng tuổi thì não đã có đủ các thành phần.
Khi mới sinh, não nặng khoảng 300g và khi 1 tuổi khoảng 800g. Não tăng trọng lượng rất nhanh cho tới 2 tuổi, tăng chậm hơn khi 20-25 tuổi và dừng lại khi 65 tuổi, sau đó - cũng như tất cả các cơ quan khác của cơ thể - trọng lượng của não giảm dần do mất nước. Trọng lượng trung bình của não là 1.370g.
Mô tả
Bộ não, còn gọi là não bán cầu nằm trong hộp sọ ở trên lều tiểu não.
Não bán cầu bao gồm vỏ não và các tổ chức dưới vỏ.
a/ Vỏ não được các rãnh não chia thành các thùy gồm: thùy trán, thùy đỉnh, thùy chẩm và thùy thái dương.
Các rãnh nhỏ chia các thùy thành các hồi, thí dụ hồi thứ nhất trán (F1).
Thùy trán chiếm tới 40% khối lượng não
b/ Các tổ chức dưới vỏ - các nhân xám trung ương.
Các chức năng của bộ não
Do đặc điểm cấu tạo của vỏ não (chất xám và chất trắng) nên có những diện chức năng về cảm giác, giác quan và vận động.
Chức năng về giác quan:
Nhìn: Thông qua mắt, các đường dẫn truyền thị giác đưa hình ảnh lên vùng chẩm của não. Từ đó các kích thích thị giác được bộ não phân tích (hình dạng), đánh giá (so sánh) và lưu trữ (ghi nhớ).
Nghe: Thông qua đôi tai, các đường dẫn truyền thính giác đưa âm thanh lên não ở vùng thái dương, từ đó não phân tích (loại âm), đánh giá (so sánh) và lưu trữ (ghi nhớ).
Chức năng nghe là một trong những giác quan được phát triển ngay từ trong bào thai. Trong bụng mẹ, bào thai đã có thể nghe được âm nhạc, vì vậy người ta có phương pháp dạy trẻ bằng cách cho nghe nhạc cổ điển ngay từ khi còn là bào thai.
Tiếp thu các loại cảm giác: Thông qua bộ não, con người có thể tiếp thu các loại cảm giác, đặc biệt là cảm giác nhận biết đồ vật...
Thể hiện các động tác: Chức năng giải đáp là chức năng cơ bản thứ hai của não. Biểu hiện giải đáp là các hình thức vận động. Vận động tự chủ qua đường bó tháp, vận động phối hợp (hệ tiểu não - tiền đình) và vận động tự động (các nhân xám trung ương).
Các nhân xám trung ương có chức năng biểu thị dáng điệu, động tác, vẻ mặt... Tất cả nhằm điều chỉnh trương lực và điều hòa cử động...
Ngoài chức năng cơ bản là tiếp thu và giải đáp, não bộ còn làm phong phú hoạt động con người qua các quá trình tâm lý, tư duy, trí nhớ, lời nói, chữ viết... Đó là chức năng cao cấp của vỏ não. Những chức năng này thực hiện được nhờ sự hoạt động của toàn vỏ não, đặc biệt là ở thùy trán, thùy thái dương, thùy đỉnh, thùy chẩm, khứu não...
Bộ não giữ vai trò quan trọng trong hoạt động toàn diện, đa dạng của con người, giúp con người thích ứng với các hoàn cảnh xã hội. Do đó nhiều chuyên ngành khoa học tự nhiên và xã hội đã xây dựng các chiến lược bảo vệ và phát triển bộ não.
Theo Sức khỏe và Đời sống